فارکس چیست؟

در این مقاله ما توضیح مبحث فارکس می پردازیم، تعریف فارکس، انواع بازارهای فارکس، ساعت های فعالیت این بازارها و همچنین انواع روش های ترید کردن همگی جزوی از مباحث مهم هستند که شما نیز اگر قصد فعالیت در این بازار را دارید میبایست آن را فراگرفته باشید.

تعریف فارکس

فارکس، بازار تبادل ارزهای خارجی است که برگرفته شده از عبارت Foreign Exchange Market است. در این بازار شما میتوانید به داد و ستد انواع ارزهای خارجی نسبت به یکدیگر بپردازید. حال این تبادل ممکن است به منظور خرید و فروش کالا، خدمات شرکت‌ها و دولت‌ها، هزینه‌های سفر و یا سرمایه ‌گذاری اشخاص و بنگاه‌ها در کشورها مورد استفاده قرار گیرد.
فارکس بزرگترین بازار مالی دنیاست و طبق گزارش بانک تسویه حساب‌های بین المللی حجم معاملات روزانه این بازار بالغ بر ۵.۱ تریلیون دلار است! (بیش از ۵۰ برابر بودجه کل ایران )

نحوه معاملات در فارکس

معاملات در فارکس همراه به شکل جفت ارز است. این به آن معناست که وقتی شما در بازار فارکس ارزی را خریداری می‌کنید، در همان لحظه ارز دیگری را فروخته‌اید. به نوعی می‌توان درنظر گرفت که شما به اصطلاح همواره در حال آربیتراژ هستید و سرمایه شما همواره در حال گردش است.

به عنوان مثال وثتی شخصی اقدام به خرید جفت ارز یور به دلار (EUR/USD) در قیمت 1.0830 میکند، به این معناست که 1.0830 دلار هزینه کرده تا بتواند 1 دلار خریداری کند.

جفت ارزها با نماد اختصاری (ISO) دو ارز مشخص می‌شوند مانند:

•  EUR/USD (میزان برابری یورو در مقابل دلار)
•  GBP/USD (میزان برابری پوند در مقابل دلار)
•  USD/CHF (میزان برابری دلار در مقابل فرانک سوئیس)
•  USD/JPY (میزان برابری دلار در مقابل ین ژاپن)

از پُرمعامله‌ترین جفت ارزهای بازار فارکس می‌توان به یورو به دلار(EUR/USD) و دلار به ین(USD/JPY) اشاره کرد. که حدودا ۴۱% حجم معاملات فارکس در سال را تشکیل می‌دهند. این درصد متحیر کننده می‌تواند ما را وادار به تفکر درباره حجم معاملات صورت گرفته در فارکس کند.

بر اساس آمارها ۸۵% معاملات فارکس به دلار تلاقی دارند، که این مقدار حدود ۴۵% حجم کل معاملات را نیز دربر می‌گیرد. یورو و ین و پوند نیز به ترتیب در رتبه دوم و سوم و چهارم قرار دارند. به این ترتیب می‌توانیم دریابیم که معامله‌گران فارکس بیشترین معاملات خود را بر روی این ارزها متمرکز می‌کنند.

ویژگی های بازارفارکس

فعالیت شبانه‌روزی

از خصوصیات منحصربه‌‌فرد فارکس شبانه روز بودن و همچنین ساختار غیرمتمرکز آن است. این به آن معناست که از روز دوشنبه تا پایان روز جمعه، امکان تبادلات شبانه‌روزی وجود دارد.
حجم تبادلات در زمان‌های مختلف بستگی به ساعت کاری کشورهای مشارکت‌کننده در فارکس دارد. ارزها در بزرگ‌ترین بورس‌های سهام و بازارهای سرتاسر جهان همچون زوریخ، هنگ‌کنگ، نیویورک، توکیو، فرانکفورت، لندن، سیدنی و پاریس معامله می‌شوند.

به‌صورت کلی بازار فارکس را می‌توان به سه بخش کلی تقسیم کرد:

بازار آمریکا (US Session)
بازار آسیا (Asian Session)
بازار اروپا (European Session)
در جدول زیر ساعات بازگشایی و تعطیلی این مارکت‌ها را به وقت GMT مشاهده می‌کنید:

بازار	زمان بسته شدن	زمان بازگشایی
سشن آمریکا	21:00	16:30
سشن روپا	16:30	08:00
سشن آسیا	08:00	00:00

مان‌طور که مشاهده می‌کنید، در ساعت‌هایی از روز این بازارها باهم هم‌پوشانی دارند که به طَبَعِ آن، منطقی است که انتظار داشته باشیم حجم معاملات در آن زمان‌ها بیشتر ‌شود و حرکات اصلی بازار نیز در همان ساعات رخ دهند

با توجه به حجم معاملات و همپوشانی بازارها لذا بهترین زمان برای معامله‌گرانی که در ایران به انجام معامله می‌پردازند، حدودا از ساعت ۱۰ صبح تا ساعت ۱۰ شب به وقت ایران است که از این لحاظ یک مزیت به حساب می‌آید.

اهرم معاملاتی (Leverage)

اهرم در فارکس یکی از جذاب‌ترین و جالب‌ترین ویژگی‌هایی است که بسیاری را به سمت این بازار جذب کرده است. شما به واسطه اهرم در فارکس می‌توانید سود بیشتر از توان مالی خود داشته باشید، بدون این که بخواهید برای این سود اضافی بهره‌ای پرداخت کنید. این اهرم معاملاتی به‌اندازه‌ای جذاب است که هر سرمایه‌گذاری را به سمت خودش می‌کشد.

در بازار فارکس همانند بازار آتی در ایران، برای انجام معاملات از طریق کارگزار (Broker) نیازی نیست تا مشتری تمام سرمایه لازم را در اختیار داشته باشد بلکه تنها با پرداخت سهم کوچکی از حجم کلی معامله مورد نظر (معمولاً ۱ تا ۲ درصد) می‌تواند اقدام به انجام آن معامله کند. به این اعتبار اصطلاحا Leverage گفته می‌شود.

از آن جایی ‌که معمولا میزان نوسانات نرخ یک ارز در طور روز به ‌ندرت از یک یا دو سنت بیشتر می‌شود، اگر از این اعتبار در معاملات فارکس استفاده نشود، میزان سود یا ضرر در معاملات بسیار پایین خواهد بود و جذابیتی برای سرمایه‌گذار در این بازار ایجاد نخواهد شد.

 اعتباری که به ‌طور معمول در بازار فارکس وجود دارد برابر ۱:۱۰۰ (یک به صد)  یا ۱:۵۰۰ (یک به پانصد) است. یعنی هر ۱۰۰۰ دلار از پول شما به ترتیب معادل صد هزار و پانصد هزار دلار خواهد بود. فرض کنید که کل سرمایه شما ده هزار دلار آمریکا باشد و این پول را برای سرمایه‌گذاری در بازار سهام در نظر گرفته باشید؛ بنابراین بزرگ‌ترین معامله‌ای که می‌توانید انجام دهید از کل پول شما تجاوز نخواهد کرد اما اگر با این مقدار پول در بازار فارکس فعالیت کنید می‌توانید تا صد برابر حجم سرمایه خود به معامله بپردازید. در واقع با سرمایه اولیه ده هزار دلاری خود، می‌توانید تا سقف یک‌ میلیون دلار معامله کنید.

توجه: استفاده از اهرم (و یا لوریج) به همان اندازه که در ابتدا جذاب است، می‌تواند خطرناک نیز باشد!!

واحد سنجش تغییرات قیمتی

در فارکس به علت حجم بالای معاملات ، معمولا نرخ برابری ارزها تا چهار یا پنج رقم اعشار محاسبه می‌شوند و به رقم چهارم بعد از اعشار پیپ (Pips) یا (Point) می‌گویند. مثلاً اگر قیمت یورو به دلار از ۱٫۱۶۰۲ به ۱٫۱۶۰۹ برسد، می‌گوییم ارزش یورو نسبت به دلار ۷ پیپ افزایش ‌یافته است.

واحد اندازه‌گیری حجم معاملات

واحد اندازه‌گیری حجم معاملات بازار فارکس مبادلات ارز لات (Lot) است. در بیشتر قراردادها هر لات برابر با ۱۰۰۰۰۰ واحد ارز پایه است که در اکثر جفت ارزها معادل ۱۰ دلار سود یا زیان در هر پیپ است. حداقل حجم معامله نیز در اغلب بروکرها برابر ۰٫۰۱ لات است.

محاسبه سود و زیان حساب معاملاتی

 در بازار فارکس سود و زیان حساب معاملاتی در لحظه، با توجه به تغییرات ارزش جفت ارزها و متناسب با حجم پوزیشن‌های معاملاتی به مانده‌حساب آن‌ها افزوده و از آن کاسته می‌شود. لزوم توجه ویژه به مبحث مدیریت سرمایه و رعایت حجم مناسب حساب معاملاتی نیز در اینجا اهمیت پیدا می‌کند. در معاملات فارکس حتما باید برای خود حد ضرر مشخص کنید. ممکن است تحلیل شما از روند میان‌مدت یا بلندمدت یک جفت ارز کاملا صحیح باشد اما اگر حد زیان تعیین نکنید و بر مبنای آن حجم معاملاتی مناسب را انتخاب نکنید، یک اصلاح عمیق در خلاف در بازار می‌تواند موجب زیان سنگین یا از بین رفتن کل حساب معاملاتی شما شود.

با تحمل این زیان علاوه ‌بر بار روانی فراوان، حتی در صورتی ‌که شما سرمایه مجدد برای ورود به بازار داشته باشید، به یک تلاش دوچندان نیاز خواهید داشت تا به پله قبل بازگردید و مانند معاملات سهام، مسکن و … در شرایط نزول قیمتی نمی‌توانید دارایی خود را نگه ‌دارید تا براساس تحلیل بلندمدت خود در آینده آن را به قیمت مد نظر خود به فروش برسانید.

همیشه به خاطر داشته باشید که در فارکس انجام معامله بدون قرار دادن حد زیان، مانند پریدن از یک هواپیما بدون چتر نجات است.

اسپرد (Spread) و قیمت خرید و فروش (Bid & Ask)

در معاملات فارکس، اسپرد تفاوت بین قیمت پیشنهاد (فروش) و قیمت درخواست (خرید) یک جفت ارز در ساختار عرضه و تقاضا است. اسپرد با پیپ اندازه گیری میشود که واحد کوچکی از حرکت در قیمت یک جفت ارز، و آخرین رقم اعشاری قیمت گذاری است (برابر با ۰/۰۰۰۱). این برای اکثر جفت های ارزی صادق است، جدا از ین ژاپن که پیپ دومین رقم اعشاری (0.01) است.

همیشه دو قیمت در یک جفت ارز داده میشود، قیمت پیشنهاد و درخواست. قیمت پیشنهادی قیمتی است که میتوانید ارز پایه را در آن بفروشید، در حالی که قیمت درخواست، قیمت مورد استفاده شما برای خرید ارز پایه است.

ارز پایه در سمت چپ جفت ارز، و ارز متقابل یا متغیر در سمت راست نشان داده شده است. این جفت سازی به شما میگوید که چه مقدار از ارز متغیر برابر با یک واحد ارز پایه است.
قیمت خرید ذکر شده همیشه بالاتر از قیمت فروش ذکر شده خواهد بود، در حالی که قیمت بازار چیزی بین آن ها است.

بیشتر جفت های ارزی فارکس بدون کارمزد معامله میشوند، اما اسپرد یک هزینه است که برای هر معامله ای که انجام میدهید اعمال می شود. تمام ارائه دهندگان معاملات اهرم دار به جای دریافت کارمزد، یک اسپرد در هزینه های انجام دادن معامله میگنجانند، زیرا آنها قیمت بالاتر از قیمت پیشنهادی را در نظر می گیرند. اندازه اسپرد میتواند تحت تأثیر عوامل مختلفی قرار گیرد، از جمله اینکه با کدام جفت ارز معامله میکنید و تا چه اندازه بی ثبات است، اندازه تجارت شما و اینکه از کدام ارائه دهنده استفاده میکنید.

اسپردها میتوانند ثابت یا متغییر باشند ، که برخی از ویژگی هایی هرکدام را در جدول زیر میتوانید مشاهده کنید :

اسپرد ثابت	اسپرد متغیر
ممکن است با ریکوت مواجه شود	بدون خطر ریکوت
هزینه های معاملاتی قابل پیش بینی	میتواند اسپرد محکم تری نسبت به ثابت داشته باشد
شرایط لازم سرمایه ی کم تر	می تواند نقدینگی بازار را آشکار کند
مناسب تر برای تاجران تازه کار	مناسب تر برای تاجران باتجربه
یک بازار بی ثبات تاثیری در اسپرد نخواهد داشت	اگر نوسان زیادی وجود داشته باشد، اسپرد میتواند به سرعت گسترش یابد

مزایا و معایب معاملات فارکس چیست؟

فارکس از نظر حجم معاملات بزرگ‌ترین بازار موجود است و امکان ورود و خروج به آن با هر یک از ارزهای عمده دنیا در کسری از ثانیه وجود دارد.به دلیل نقدشوندگی بالا، بانک‌ها و کارگزار‌های فارکس معمولا با دادن اعتبار به مشتریان، امکان مدیریت موقعیت‌ها و فرصت‌های بسیاری را با سرمایه‌ اندک برای آن‌ها فراهم می‌کنند. البته مبادله‌ ارز فعالیتی در حوزه‌ اقتصاد کلان است. برای شناخت و بهره بردن از عواملی که باعث تغییر ارزش ارز کشورها می‌شود، افراد باید به‌ دنبال کسب اطلاعات درباره‌ اقتصاد کلان کشورهای مختلف و ارتباطات میان آن‌ها باشند.

ممکن است برای برخی از فعالان، بررسی اقتصاد کلان و پیش‌بینی بر مبنای آن، آسان‌تر از بررسی و تحلیل شرکت‌های خاص و کسب دانش در زمینه‌ صنعت مربوط به آن باشد؛ ولی عکس این حالت نیز ممکن است. در واقع بررسی اقتصاد کلان شرکت‌ها به شناخت دقیق از جوامع و برنامه‌ریزی‌های اقتصادی آن‌ها نیاز دارد.

برای معامله در بازار فارکس باید از کجا شروع کنیم؟

معاملات در فارکس از طریق بروکرها (کارگزار) انجام می‌شوند. پس در ابتدا برای شروع کار در بازار، باید بتوانیم یک بروکر را به‌عنوان کارگزار خود انتخاب کنیم.

انتخاب بروکر شاید در مرحله اول چیز ساده‌ای به‌نظر برسد. اما در واقع می‌تواند تاثیر بسیار زیادی در میزان عملکرد و سود و زیان شما داشته باشد. پس باید قبل از انتخاب بروکر اطلاعات کافی از نحوه خدمات‌رسانی و سابقه آن بروکرها بدست آوریم تا بتوانیم انتخاب هوشمندانه‌تری را داشته باشیم.

مقاله بهترین بروکرهای فارکس

بهتر است نکات زیر را در انتخاب بروکر خوب در نظر بگیریم:

• رگوله باشند و معاملات آنها به مارکت جهانی متصل باشند.
• با توجه به تحریم‌ها، حتما در کشورهای آفشور ثبت شده باشند تا بتوانند به ایرانی‌ها خدمات ارایه دهند.
• هرچه تعداد شعبه بیشتری در کشورهای مختلف داشته باشند دارای اعتبار بیشتری نیز هستند.
• دارای پشتیبانی به زبان فارسی نیز باشند تا کار را برای ما آسانتر نمایند.
• دارای انواع حساب‌های معاملاتی مختلف باشند که با هر نوع استراتژی و مدیریت سرمایه‌ای، بتوان در آن حساب جدید مورد نیاز را ایجاد نمود.
• حتما از قبل میزان اسپرد جفت ارزهای آن را با سایر بروکرها مقایسه نمایید.